Ενημέρωση σχετικά με τις Αναφορές προς Υ.Π.Π.Α

Ενημερώνουμε ότι σκοπός των διατάξεων του Ν. 4990/2022 είναι η ίδρυση ενός συστήματος εσωτερικής και εξωτερικής αναφοράς παραβιάσεων ενωσιακού δικαίου, η προστασία των προσώπων που αναφέρουν τις εν λόγω παραβιάσεις, η οργάνωση της διαδικασίας υποβολής, παραλαβής και παρακολούθησης των αναφορών και οι κυρώσεις που επιβάλλονται σε περίπτωση παραβίασης του παρόντος. 

Ο διατάξεις του Ν. 4990/2022 εφαρμόζονται για την προστασία προσώπων που αναφέρουν ή αποκαλύπτουν:

α) παραβιάσεις ενωσιακού δικαίου, κατά τα ειδικότερα οριζόμενα στο Μέρος Ι του Παραρτήματος, στους τομείς:

αα) των δημόσιων συμβάσεων,

αβ) των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών, προϊόντων και αγορών, καθώς και της πρόληψης της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας,

αγ) της ασφάλειας και της συμμόρφωσης των προϊόντων,

αδ) της ασφάλειας των μεταφορών,

αε) της προστασίας του περιβάλλοντος,

αστ) της προστασίας από την ακτινοβολία και της πυρηνικής ασφάλειας,

αζ) της ασφάλειας των τροφίμων και των ζωοτροφών, καθώς και της υγείας και της καλής μεταχείρισης των ζώων,

αη) της δημόσιας υγείας,

αθ) της προστασίας των καταναλωτών,

αι) της προστασίας της ιδιωτικής ζωής και των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, καθώς και της ασφάλειας των συστημάτων δικτύου και πληροφοριών,

β) παραβιάσεις που θίγουν τα οικονομικά συμφέροντα της Ένωσης του άρθρου 325 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Σ.Λ.Ε.Ε.) και τα ειδικότερα οριζόμενα στα σχετικά ενωσιακά μέτρα,

γ) παραβιάσεις που σχετίζονται με την εσωτερική αγορά, όπως αναφέρεται στην παρ. 2 του άρθρου 26 της Σ.Λ.Ε.Ε., συμπεριλαμβανομένων των παραβιάσεων των κανόνων της Ένωσης περί ανταγωνισμού και κρατικών ενισχύσεων, καθώς και παραβιάσεων που αφορούν στην εσωτερική αγορά σχετικά με πράξεις που παραβαίνουν τους κανόνες για τη φορολογία των εταιρειών ή διακανονισμούς, σκοπός των οποίων είναι η διασφάλιση φορολογικού πλεονεκτήματος που ματαιώνει το αντικείμενο ή τον σκοπό της εφαρμοστέας νομοθεσίας περί φορολογίας εταιρειών.

δ) παραβιάσεις εσωτερικού δικαίου σχετικά με αδικήματα δωροδοκίας και εμπορίας επιρροής όπως τυποποιούνται στα άρθρα 159, 159Α, 235, 236, 237, 237Α και 396 του Ποινικού Κώδικα (ν. 4619/2019, Α’ 95) και στο άρθρο 134 του ν. 5090/2024 (Α’ 30)».

Εφαρμόζονται:

α) σε όσους απασχολούνται στον δημόσιο ή τον ιδιωτικό τομέα και έχουν αποκτήσει, στο πλαίσιο της εργασίας τους, πληροφορίες σχετικά με παραβιάσεις, τις οποίες αναφέρουν και ιδίως:

αα) στους εργαζομένους, δηλαδή σε όσους παρέχουν σε άλλο πρόσωπο και υπό τις οδηγίες του υπηρεσίες για τις οποίες λαμβάνουν αμοιβή, ανεξάρτητα από το αν η απασχόλησή τους είναι πλήρης ή μερική, μόνιμη ή εποχιακή, ή αν είναι αποσπασμένοι από άλλον φορέα. Στην έννοια του «εργαζομένου» περιλαμβάνονται και οι δημόσιοι υπάλληλοι, καθώς και οι εργαζόμενοι στον δημόσιο τομέα με οποιουδήποτε είδους σχέση εργασίας ή απασχόληση,

αβ) στους μη μισθωτούς, στους αυτοαπασχολουμένους ή συμβούλους ή στους εργαζομένους κατ’ οίκον,

αγ) στους μετόχους και τα πρόσωπα που ανήκουν στο διοικητικό, διαχειριστικό ή εποπτικό όργανο μιας επιχείρησης, περιλαμβανομένων μη εκτελεστικών μελών, καθώς και εθελοντών και αμειβόμενων ή μη αμειβόμενων ασκουμένων,

αδ) σε οποιαδήποτε πρόσωπα εργάζονται υπό την εποπτεία και τις οδηγίες αναδόχων, υπεργολάβων και προμηθευτών,

β) σε πρόσωπα που αναφέρουν ή αποκαλύπτουν δημόσια πληροφορίες σχετικά με παραβιάσεις που έχουν αποκτηθεί στο πλαίσιο εργασιακής σχέσης, η οποία έχει λήξει για οποιονδήποτε λόγο, συμπεριλαμβανομένης της συνταξιοδότησης, καθώς και σε αναφέροντες των οποίων η εργασιακή σχέση δεν έχει ακόμη ξεκινήσει, σε περιπτώσεις που πληροφορίες σχετικά με παραβιάσεις έχουν αποκτηθεί κατά τη διάρκεια της διαδικασίας πρόσληψης ή σε άλλο στάδιο διαπραγμάτευσης πριν από τη σύναψη σύμβασης.

Τα μέτρα για την προστασία των αναφερόντων που προβλέπονται στο Κεφάλαιο Ε’ εφαρμόζονται, επίσης, κατά περίπτωση, σε:

α) διαμεσολαβητές,

β) τρίτα πρόσωπα που συνδέονται με τους αναφέροντες και μπορεί να υποστούν αντίποινα σε εργασιακό πλαίσιο, όπως συνάδελφοι ή συγγενείς των αναφερόντων, και

γ) προσωπικές επιχειρήσεις ή νομικά πρόσωπα συμφερόντων των αναφερόντων, ή για τις οποίες εργάζονται, ή με τις οποίες συνδέονται με άλλον τρόπο με εργασιακή σχέση.

Οι Υ.Π.Π.Α ασκούν τις αρμοδιότητες του άρθρου 10 του ν. 4990/2022 και ειδικότερα:

α) Παρέχουν κατάλληλες πληροφορίες σχετικά με τη δυνατότητα και τον τρόπο υποβολής αναφοράς εντός του φορέα. Οι πληροφορίες παρέχονται με κάθε πρόσφορο τρόπο όπως ιδίως με προσωπική συνάντηση με τον Υ.Π.Π.Α εντός εύλογου χρόνου κατόπιν σχετικού αιτήματος του αναφέροντος, με σεμινάρια επιμόρφωσης των υπαλλήλων του φορέα σχετικά με το ρόλο, τις αρμοδιότητες του Υ.Π.Π.Α και τη διαδικασία υποβολής αναφορών, με μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου που αποστέλλονται ανά τακτά χρονικά διαστήματα στους υπαλλήλους του φορέα με σχετικό ενημερωτικό περιεχόμενο ή και με τη σύνταξη σχετικών κατευθυντήριων οδηγιών. Οι πληροφορίες αναρτώνται στον ιστότοπο του φορέα, καθώς και σε εμφανές σημείο εντός του φορέα ώστε να είναι εύκολα προσβάσιμες, κατά το δυνατόν, πέραν των εργαζομένων στον φορέα και σε όλα τα πρόσωπα που αναφέρονται στο άρθρο 6 του ν. 4990/2022.

β) Παραλαμβάνουν ανώνυμες και επώνυμες αναφορές σχετικά με παραβιάσεις που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του ν. 4990/2022, βεβαιώνουν την παραλαβή της αναφοράς στον αναφέροντα εντός προθεσμίας επτά (7) εργάσιμων ημερών από την ημέρα της παραλαβής και προβαίνουν στις απαραίτητες ενέργειες προκειμένου να επιληφθούν της αναφοράς τα αρμόδια όργανα του φορέα ή σε περίπτωση που ο φορέας είναι αναρμόδιος διαβιβάζουν την αναφορά στους αρμόδιους κατά περίπτωση φορείς, ή περατώνουν τη διαδικασία με την αρχειοθέτηση της αναφοράς, σύμφωνα με τα ειδικότερα οριζόμενα στην κοινή υπουργική απόφαση της παρ. 4 του άρθρου 24 του ν. 4990/2022 που αφορά στην εξειδίκευση της διαδικασίας υποβολής, παραλαβής και παρακολούθησης της αναφοράς σε φορείς του δημοσίου και ιδιωτικού τομέα.

γ) Διασφαλίζουν την προστασία της εμπιστευτικότητας της ταυτότητας του αναφέροντος και κάθε τρίτου που κατονομάζεται στην αναφορά σύμφωνα με τα οριζόμενα στην περ. α της παρ. 1 του άρθρου 4 της παρούσας, εμποδίζοντας την πρόσβαση σε αυτή σε μη εξουσιοδοτημένα πρόσωπα.

δ) Παρακολουθούν τις αναφορές επικοινωνώντας με τα αρμόδια όργανα του φορέα τους τα οποία έχουν επιληφθεί της αναφοράς ή με τους αρμόδιους κατά περίπτωση φορείς προς τους οποίους έχει διαβιβαστεί η αναφορά, και παρέχουν ενημέρωση στον αναφέροντα για τις ενέργειες που αναλαμβάνονται σε σχέση με την διερεύνηση της αναφοράς μέσα σε εύλογο χρονικό διάστημα το οποίο δεν υπερβαίνει τους τρεις (3) μήνες από την βεβαίωση της παραλαβής ή αν δεν έχει αποσταλεί βεβαίωση στον αναφέροντα, τους τρεις (3) μήνες από το πέρας των επτά (7) εργασίμων ημερών από την υποβολή της αναφοράς και σύμφωνα με τη διαδικασία που προβλέπεται στην κοινή υπουργική απόφαση της παρ. 4 του άρθρου 24 του ν. 4990/2022 που αφορά στην εξειδίκευση της διαδικασίας υποβολής, παραλαβής και παρακολούθησης της αναφοράς σε φορείς του δημοσίου και ιδιωτικού τομέα.

ε) Παρέχουν σαφείς και εύκολα προσβάσιμες πληροφορίες, για τις διαδικασίες υπό τις οποίες οι αναφορές μπορούν να υποβληθούν στην Ε.Α.Δ. και κατά περίπτωση, σε δημόσιους φορείς ή θεσμικά και λοιπά όργανα ή οργανισμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι πληροφορίες αναρτώνται στον ιστότοπο του φορέα, καθώς και σε εμφανές σημείο εντός του φορέα ώστε να είναι εύκολα προσβάσιμες, κατά το δυνατόν, πέραν των εργαζομένων στον φορέα και σε όλα τα πρόσωπα που αναφέρονται στο άρθρο 6 του ν. 4990/2022.

στ) Σχεδιάζουν και συντονίζουν επιμορφωτικές δράσεις, όπως ιδίως σεμινάρια και ημερίδες, διά ζώσης ή μέσω διαδικτύου, σε συνεργασία με τον φορέα, με φορείς της Κοινωνίας των Πολιτών, την Εθνική Αρχή Διαφάνειας ή το Εθνικό Κέντρο Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης, με στόχο την ευαισθητοποίηση των υπαλλήλων του φορέα, σχετικά με θεματικές που αφορούν τη δεοντολογία, την ακεραιότητα, την προστασία του δημοσίου συμφέροντος και των συμφερόντων της Ευρωπαϊκής Ένωσης ιδίως στους τομείς που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 4 του ν. 4990/2022.

ζ) Συμμετέχουν στη χάραξη εσωτερικών πολιτικών για την ενίσχυση της ακεραιότητας και της διαφάνειας στον φορέα τους και υποβάλλουν στον επικεφαλής του φορέα προτάσεις βελτίωσης για την ενίσχυση των μηχανισμών παραλαβής και παρακολούθησης των αναφορών σε περίπτωση που εντοπίζουν κινδύνους, αδυναμίες και ελλείψεις που δυσχεραίνουν την άσκηση των καθηκόντων τους.

Κατόπιν των ανωτέρω σας ενημερώνουμε ότι Υπεύθυνος Παραλαβής και Παρακολούθησης Αναφορών (Υ.Π.Π.Α.) στην Οργανική Μονάδα έδρας Βέροια του Γενικού Νοσοκομείου Ημαθίας έχει οριστεί ο κ. Απόστολος Πασιόπουλος, Αναπλ. Προϊστάμενος Υποδιεύθυνσης Διοικητικής-Οικονομικής Υπηρεσίας (στοιχεία επικοινωνίας τηλ. 2331351150, ταχ. διεύθυνση: Τέρμα Παπάγου Μονάδα Βέροιας Γενικό Νοσοκομείο Ημαθίας, Βέροια, ΤΚ 59132, email: subdirector@verhospi.gr).

Η εσωτερική αναφορά μπορεί να υποβάλλεται επώνυμα ή ανώνυμα, γραπτώς ή προφορικώς.

Ειδικότερα:

Η έγγραφη αναφορά δύναται να υποβληθεί αυτοπροσώπως ή ταχυδρομικά στην έδρα του φορέα σε φάκελο που φέρει την ένδειξη «Υπόψη Υ.Π.Π.Α.» ή «Αναφορά του ν. 4990/2022» ή άλλη ένδειξη που να υποδηλώνει, ότι η αναφορά εμπίπτει στις διατάξεις του ν. 4990/2022.

Η έγγραφη αναφορά υποβάλλεται και με μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (email) στην ηλεκτρονική διεύθυνση του Υπεύθυνου Παραλαβής και Παρακολούθησης Αναφορών (Υ.Π.Π.Α.)

Η προφορική αναφορά δύναται να υποβληθεί μέσω προσωπικής συνάντησης του αναφέροντος με τον Υ.Π.Π.Α., η οποία διενεργείται εντός εύλογου χρονικού διαστήματος από την ημερομηνία του σχετικού αιτήματος του αναφέροντος, το οποίο μπορεί να υποβάλλεται γραπτώς ή προφορικώς ή μέσω μηνύματος ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (email) στον Υ.Π.Π.Α. Στην περίπτωση αυτή, ο Υ.Π.Π.Α. τηρεί πλήρη και επακριβή πρακτικά της συνάντησης σε σταθερή και ανακτήσιμη μορφή είτε με καταγραφή της συνομιλίας, εφόσον ο αναφέρων έχει νομίμως συγκατατεθεί, είτε εγγράφως, τα οποία ο αναφέρων δύναται να τα επαληθεύσει, να τα διορθώσει, να συμφωνήσει με αυτά υπογράφοντάς τα.

Επίσης σας ενημερώνουμε ότι εξωτερική αναφορά υποβάλλεται στην Εθνική Αρχή Διαφάνειας μέσω του διαδικτύου απευθείας στην ασφαλή ηλεκτρονική πλατφόρμα του εξωτερικού διαύλου (external whistleblowing platform) της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας (ΕΑΔ) ως εξωτερικό δίαυλο αναφοράς (https://extwhistle.aead.gr)

Οι εξωτερικές αναφορές δύνανται, επίσης, να υποβληθούν στην ΕΑΔ ως εξωτερικό δίαυλο αναφοράς μέσω των ακόλουθων καναλιών:

Εmail: στην ηλεκτρονική διεύθυνση: external.whistle@aead.gr

Κλειστό φάκελο: με την ένδειξη «Εξωτερικός Δίαυλος Whistleblowing» ή «Εξωτερική Αναφορά του ν. 4990/2022» αυτοπροσώπως ή ταχυδρομικά στην έδρα της ΕΑΔ (Λένορμαν 195 & Αμφιαράου, 10442, Αθήνα),

Προσωπική συνάντηση με αρμόδιο Επιθεωρητή-Ελεγκτή κατόπιν αιτήματος στο external.whistle@aead.gr ή στην τηλεφωνική γραμμή 2132129900 (Δευτέρα – Παρασκευή 09:00 έως 14:00. Στην περίπτωση αυτή, η αναφορά σας θα ηχογραφηθεί,

Τηλεφωνική κλήση στον αριθμό 2132129900 (Δευτέρα – Παρασκευή από 09:00 έως 14:00).

Μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου θα αποστέλλονται από τον Υ.Π.Π.Α. ανά τακτά χρονικά διαστήματα στους υπαλλήλους του φορέα με σχετικό ενημερωτικό περιεχόμενο ή και με τη σύνταξη σχετικών κατευθυντήριων οδηγιών, θα πραγματοποιηθούν δε και επιμορφωτικές δράσεις με στόχο την ευαισθητοποίηση των υπαλλήλων του φορέα, σχετικά με θεματικές που αφορούν τη δεοντολογία, την ακεραιότητα, την προστασία του δημοσίου συμφέροντος και των συμφερόντων της Ευρωπαϊκής Ένωσης ιδίως στους τομείς που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 4 του ν. 4990/2022.